Długotrwałe problemy wychowawcze w domu i w szkole skłaniają rodziców do szukania pomocy. Do gabinetów psychologicznych najczęściej trafiają dzieci, które mają trudności w nauce lub nie odnajdują się w grupie rówieśniczej. Wczesne wykrycie problemu pozwala szybko zidentyfikować jego źródło oraz wprowadzić odpowiednie działania. Bagatelizowanie złego zachowania lub samopoczucia dziecka, może prowadzić do pogłębienia się dysfunkcji na poziomie emocjonalnym i społecznym.

Kiedy udać się do gabinetu psychologicznego?

Wizyta w gabinecie psychologicznym, to zawsze dobry pomysł, jeżeli rodzice mają jakiekolwiek wątpliwości odnośnie prawidłowego funkcjonowania dziecka lub, gdy pojawią się pierwsze symptomy konfliktu rodzinnego między rodzicami a dzieckiem, a także między rodzeństwem.

Odpowiednio przeprowadzona diagnoza, odpowiada na pytania o przyczyny nieprawidłowego postępowania dziecka, pozwala poznać źródło problemów wychowawczych oraz wskazuje najlepsze działania, które mogą podjąć rodzice w celu rozwiązania problemu.

Cele diagnozy psychologicznej

Celem diagnozy psychologicznej jest poznanie mechanizmów, które wpływają na stan emocjonalny dziecka i jego postępowanie. W szerszym kontekście diagnoza służy do:

• określenia słabych oraz mocnych stron dziecka,
• ocenienia funkcji percepcyjno-motorycznych oraz umiejętności poznawczych,
• zdiagnozowania problemów mogących wystąpić w procesie edukacyjnym np. dysortografii, dysleksji itp.,
• wykrycia źródła problemów dziecka w szkole i w domu,
• zdiagnozowania ewentualnych zaburzeń np. na tle emocjonalnym,
• opracowania programu terapeutycznego i zaleceń dla rodziców.

Wizyta w poradni psychologicznej nie jest jednorazowym spotkaniem z psychologiem. Do prawidłowej oceny ogólnego stanu psychicznego dziecka, niezbędne jest kilka wizyt, w czasie których specjalista dokona diagnozy.

Metody diagnozy psychologicznej

Diagnoza psychologiczna obejmuje przeprowadzenie szczegółowego wywiadu z rodzicami oraz spotkania indywidualne z dzieckiem. W czasie wywiadu psycholog poznaje dokładny tryb życia rodziny, sposoby i metody wychowawcze, problemy rodzinne oraz sposób funkcjonowania na co dzień. Etap zbierania podstawowych informacji pozwala w późniejszym etapie prawidłowo zidentyfikować źródło problemów.

W czasie spotkań z dzieckiem, psycholog wykonuje szereg testów psychologicznych i kwestionariuszy, a także uważnie obserwuje dziecko w gabinecie.

Kilka wybranych metod diagnozy psychologicznej:

1. Rozmowa – jest podstawowym narzędziem psychologa i źródłem wielu informacji. Obserwowanie co mówi dziecko i w jaki sposób, dostarcza informacji o jego stanie emocjonalnym.
2. Metody projekcyjne – polegają na rysowaniu np. rodziny lub siebie w środowisku szkolnym. Użyte kolory i umiejscowienie osób na rysunku, pozwala ocenić relacje między rysowanymi przez dziecko członkami rodziny lub grupy rówieśniczej, a także jest wskazówką co do stanu psychicznego.
3. Test Niedokończonych Zdań Rottera – narzędzie psychologiczne, polegające na czytaniu początków zdań przez psychologa, które  następnie są dokańczane przez dziecko.

Powyższe metody są jedynie częścią z szeregu narzędzi, którymi dysponuje wykwalifikowany psycholog. Decydując się na wizytę w centrum terapii psychologicznej, należy nastawić się na współpracę z osobą prowadzącą diagnozę. Ważnym czynnikiem jest zaangażowanie rodziców, który powinni chcieć poznać źródło problemów swojego dziecka oraz muszą być zmotywowani do wdrożenia rozwiązań terapeutycznych.

Podsumowanie

Nagła zmiana zachowania u dziecka, zwłaszcza w sytuacji śmierci kogoś bliskiego lub w obliczu innego, trudnego wydarzenia, powinna być sygnałem do odwiedzin gabinetu psychologa. Nawet jeżeli, pozornie, nie wydarzyło się nic traumatycznego, a zachowanie dziecka wzbudza niepokój, warto skorzystać z diagnozy psychologicznej, która pozwoli ocenić rozwój psychiczny dziecka i określi jego stan emocjonalny.

Artykuł powstał we współpracy ze Szczecińskim Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej http://ctpb.szczecin.pl/