Papier – każdy z nas używa go codziennie: tworząc notatki w zeszycie, płacąc gotówką w sklepie, pakując prezent w ozdobny papier bądź nieużywane rzeczy w kartonowe pudełko. Wyroby papiernicze towarzyszą nam przez całe życie, pomimo tego wciąż potrafią nas zaskoczyć niebanalnym zastosowaniem.

Czym tak właściwie jest papier?

Papier tak naprawdę to włókna pochodzenia organicznego, które po ułożeniu na sicie są poddawane procesowi pilśnienia i dalszej obróbce. Po odpowiednim uformowaniu na sicie włókna są poddawane procesom, dzięki którym uzyskamy oczekiwany efekt końcowy, są to m.in. odwadnianie, prasowanie, suszenie i gładzenie. Gramatura papieru, w zależności od jego przeznaczenia mieści się w przedziale 28-200 g/m². Najczęściej stosowanymi do wyrobu papieru włóknami są włókna celulozy oraz włókna ścieru drzewnego, otrzymywanego w procesie mechanicznym lub chemicznym. Wartym wspomnienia materiałem, z którego pozyskujemy papier jest również makulatura, która po poddaniu odpowiedniemu procesowi zyskuje nowe życie. Czasami swoje zastosowanie w tworzeniu papieru mają również włókna roślinne takie jak: len, bawełna, bambus lub słoma. Jednak do uzyskania idealnego arkusza papieru wymagane jest dodanie podczas procesu produkcji wypełniaczy organicznych i nieorganicznych. Mowa tu o skrobi ziemniaczanej, talku, kredzie i taolinie, które wraz z substancjami chemicznymi i barwnikami, mają istotne znaczenie w otrzymaniu efektu końcowego. Wypełniacze i substancje takie jak hydrosulfit stosuje się w celu uzyskania odpowiedniej gładkości, zrywalności oraz nieprzezroczystej konkretnej barwy.

Zwyczajowy podział papieru

Odwiedzając sklep papierniczy odkryjemy szeroki asortyment artykułów, od cienkiej bibuły po grube kartony. Różnorodność zastosowanych podczas procesu produkcji wypełniaczy i barwników pozwala na uzyskanie fabrykatów, różniących się od siebie gramaturą, występujących w niezliczonej palecie barw. W Polsce jest obecnie stosowany zwyczajowy podział papieru, który odnosi się do gramatury uzyskanego produktu:

• bibułka – gramatura nie przekraczająca 28g/m²
• papier – 28-160g/m²
• karton – 160-315g/m²
• tektura – gramatura przekraczająca 315g/m²
• bibuła – 65-250g/m²

Kiedy papier jest tekturą a kiedy bibułą?

Według unijnej normy ISO 4046-1-4:2002 fabrykat papierowy możemy nazywać papierem, kiedy odznacza się niską gramaturą, a tekturą nazywamy produkt papierniczy wysokogramaturowy. Obecna Polska Norma PN-P-50000:1992 reguluje ten przepis nieco dokładniej, wskazując iż artykuł papierowy jest papierem, kiedy jego gramatura nie przekracza 225g/m². W tym przypadku każdy produkt o wyższej gramaturze jest już tekturą. Swoimi prawami rządzą się natomiast materiały o wysokiej chłonności. Jak podaje zwyczajowy podział, papier o gramaturze do 28g/m² uchodzi za bibułkę, jednak to nie wszystko. Wyróżniamy również bibułę, która ściśle odnosi się jedynie do materiałów wykazujących się dużą absorpcyjnością na wodę. Gramatura bibuły może być znacznie większa niż bibułki i mieści się w przedziale 65-250g/m².

Wytwory papierowe a przetwory papiernicze

Wyroby papierowe to ogół produktów, w którym rozróżniamy dwa podstawowe pojęcia: wytwory papierowe oraz przetwory papiernicze. Wytwory papierowe to produkt w czystej postaci – materiał na rolce lub arkusz, który został wytworzony z włókien mineralnych lub syntetycznych, z odpowiednim dodatkiem wypełniaczy i barwników. Mianem przetworów papierniczych określa się natomiast wytwory papierowe, które zostały poddane obróbce chemicznej, mającej za zadanie wyprowadzić produkt do efektu końcowego, jakiego oczekuje producent. Przetwory papiernicze to nic innego jak gotowy produkt dostępny do nabycia w sklepie papierniczym. Są to artykuły m.in. powlekane, wykrawane lub sklejane, tworzące przedmioty takie jak: zeszyty, notatniki, bloki rysunkowe i inne dostępne w sprzedaży detalicznej i hurtowej produkty.

Rodzaje papieru

W procesie produkcyjnym i obróbkowym uzyskujemy szeroki asortyment produktów papierniczych, różniących się gramaturą, barwą, przejrzystością i wieloma innymi specyficznymi właściwościami. Istnieje zatem również podział papieru, ze względu na jego przeznaczenie, jako nośnik informacji:

• papier do pisania zwykły – papier o średniej gramaturze 60-140g/m², do pisania piórem lub długopisem
• papier zeszytowy – papier do pisania zwykły, bardziej satynowany, o gramaturze 65g/m²
• papier do maszyn do pisania – stosowany wyłącznie do maszyn do pisania, o gramaturze 70g/m²

• papier fotograficzny – błyszczący lub matowy materiał światłoczuły
• papier książkowy – papier do zadruku wkładów książkowych w drukarniach
• papier okładkowy zwykły – stosowany jako okładki książek lub gazet, o gramaturze powyżej 100g/m²
• papier samoprzylepny – papier składający się z trzech warstw: papieru wierzchniego, kleju oraz warstwy podłoża, o gramaturze w przedziale 70-80g/m²
• papier kredowy – papier o małej chłonności, powlekany białym barwnikiem wymieszanym z klejem

• papier gazetowy – o gramaturze 50g/m², do druku typograficznego, paragonów i biletów
• papier ilustracyjny – do druku wypukłego z klisz siatkowych, o wysokiej gładkości i gramaturze na poziomie 80-140g/m²
• papier pergaminowy – odporny na wodę i tłuszcz, o zastosowaniu użytkowym np. jako opakowania
• papier biurowy – papier do pisania zwykły, o bardziej żółtym kolorze i gramaturze 60g/m²
• papier kalkujący – tzw. kalka, papier powleczony z jednej strony tuszem, służący do kopiowania pisanego tekstu

• papier piórkowy – o wyższym stosunku grubości do gramatury do 2,2, ma za zadanie pogrubiać książkę o małej liczbie kartek
• papier wartościowy – do druku znaczków pocztowych ze znakami wodnymi, o gramaturze 80-120g/m²
• pelur – bardzo cienki papier, o gramaturze 30-40g/m²

Poradę dostarczył sklep internetowy Biurowezakupy24.pl oferujący akcesoria biurowe.